Kalkedon (Yunanca: Χαλκηδών, Khalkēdōn; Latince: Chalcedon), günümüzde İstanbul'un Kadıköy ilçesi sınırları içinde yer alan antik bir kenttir. Tarihi, coğrafi konumu ve dini önemiyle dikkat çeken Kalkedon, çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır.
Kuruluş: Kalkedon'un kuruluşu MÖ 685 yılında Megaralılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Efsaneye göre, Megaralılar, Byzas liderliğinde yeni bir şehir kurmak için yola çıkmışlardır. Kahinlerin tavsiyesi üzerine, "körler ülkesinin karşısına" yerleşmeleri gerektiği söylenmiştir. Byzas ve beraberindekiler, bugünkü Sarayburnu'nun karşısında, daha verimli topraklara sahip ve daha iyi bir limana sahip olmasına rağmen, Kalkedon'u kurarak "körler" olarak nitelendirilen daha önceki yerleşimcileri küçümsemişlerdir.
Pers Hakimiyeti: Kalkedon, MÖ 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu'nun kontrolüne girmiştir.
Roma ve Bizans Dönemleri: Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) sınırları içinde kalmıştır. Bu dönemde, özellikle Hıristiyanlık açısından büyük önem kazanmıştır.
Kalkedon Konsili: 451 yılında Kalkedon Konsili burada toplanmıştır. Bu konsil, Hıristiyan teolojisi açısından önemli kararların alındığı bir dönüm noktası olmuştur. Özellikle, İsa'nın doğası ile ilgili tartışmaların çözüme kavuşturulmasında önemli bir rol oynamıştır.
Osmanlı Dönemi: Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildikten sonra, şehir Kadıköy adını almıştır ve İstanbul'un bir parçası haline gelmiştir.
Kalkedon, İstanbul Boğazı'nın Asya yakasında yer almaktadır. Bu stratejik konumu, tarihin her döneminde şehre büyük bir önem kazandırmıştır. Hem ticari hem de askeri açıdan önemli bir geçiş noktası olmuştur.
Kalkedon, tarihi boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapması nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir.
Arkeolojik Kalıntılar: Antik kentin kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır. Bu kalıntılar, şehrin tarihi ve kültürel geçmişi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Kazılar sonucu ortaya çıkarılan eserler, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde sergilenmektedir.
Kiliseler ve Manastırlar: Bizans döneminden kalma kiliseler ve manastırlar, şehrin dini tarihini yansıtmaktadır. Özellikle Kalkedon Konsili'nin yapıldığı yer, Hıristiyanlar için önemli bir ziyaret noktasıdır.
Diğer Yapılar: Osmanlı döneminden kalma camiler, hamamlar ve diğer yapılar, şehrin kültürel çeşitliliğini göstermektedir.
Kalkedon Konsili, Hıristiyanlık tarihi açısından büyük öneme sahiptir. Konsil, İsa Mesih'in doğası ve kişiliği üzerine yaşanan teolojik tartışmalara çözüm bulmak amacıyla toplanmıştır. Konsilde alınan kararlar, Hıristiyan inancı'nın temel doktrinlerini şekillendirmiştir. Kalkedon İmanı olarak bilinen bu kararlar, günümüzde birçok Hıristiyan mezhebi tarafından kabul edilmektedir.
Günümüzde Kalkedon, Kadıköy adıyla İstanbul'un önemli bir ilçesidir. Tarihi dokusu, kültürel zenginliği ve canlı sosyal hayatıyla dikkat çekmektedir. Sahil şeridi, çarşısı, tiyatroları, sinemaları ve diğer kültürel etkinlikleriyle İstanbul'un önemli merkezlerinden biridir. Ayrıca, ulaşım ağının merkezinde yer alması, Kadıköy'ü İstanbul'un diğer bölgelerine kolayca erişilebilir kılmaktadır.